Speleologia, czyli nauka o jaskiniach, fascynuje i przyciąga ludzi od wieków. Grotołazi, czyli poszukiwacze przygód w podziemnym świecie, muszą być przygotowani na różnorodne wyzwania, jakie stawia przed nimi eksploracja jaskiń. Poniżej przedstawiamy niezbędny sprzęt, który pomaga speleologom w bezpiecznym i efektywnym badaniu podziemnych labiryntów.
Kask
Kask to nieodzowny element wyposażenia grotołaza, stanowiący ochronę głowy przed ewentualnymi urazami i uderzeniami. Solidna konstrukcja kasku jest kluczowa dla bezpieczeństwa podczas eksploracji jaskiń. Wielu grotołazów korzysta z modeli kasków przeznaczonych do wspinaczki oraz z kasków przeznaczonych do uprawiania alpinizmu.
Warto zauważyć, że wśród grotołazów bardzo popularne są kaski Petzl Vertex oraz Petzl Vertex Vent a to za sprawą wysokiej odporności na uderzenia oraz wygody noszenia.
Oświetlenie
Oświetlenie jest niezwykle istotne w warunkach braku naturalnego światła. To nie tylko źródło światła do orientacji, ale także kluczowy element umożliwiający poruszanie się w jaskiniach. Odpowiednio dobrane oświetlenie zwiększa efektywność grotołaza i minimalizuje ryzyko potencjalnych zagrożeń.
Grotołazi lubią latarki które są lekkie, wytrzymałe, mocne a przy tym zapewniają długi czas pracy i zasilane są akumulatorami wielokrotnego ładowania. Takie modele oferuje m.in. firma Armytek. Najpopularniejsza latarka czołowa Armytek Wizard C2 Pro Max Warm zapewnia aż 4000 lumenów. Warto też zapoznać się z latarkami czołowymi firmy Petzl.
Warto w tym miejscu nadmienić iż każdy grotołaz powinien zaopatrzyć się w latarką awaryjną. Latarka awaryjna ma za zadanie umożliwić nam wyjście z jaskini w przypadku awarii podstawowego źródła światła. Doskonale sprawdzają się tutaj ultralekkie latarki Petzl e+LITE oraz Petzl Bindi. Aby mieć je zawsze ze sobą, latarki awaryjne często są noszone przez grotołazów w szpejarkach lub na szyi.
Kombinezon
Kombinezon chroni przed błotem i wodą oraz ostrymi skałami. Dobrej jakości materiały muszą być nie tylko wytrzymałe, ale także oddychające, aby utrzymać komfort termiczny grotołaza. Grotołazi powszechnie stosują dwie warstwy: kombinezony wewnętrzny wykonany z materiału polarowego otrzymującego komfort, oraz zewnętrzny zapewniający ochronę przed skałą. Szczególnie polecamy oddychające kombinezony wykonane z tkaniny aktywnej marki Explorer.
Uprząż jaskiniowa
Uprząż jaskiniowa jest niezbędnym elementem wyposażenia grotołaza, umożliwiającym bezpieczne poruszanie się zarówno w górę, jak i w dół po liniach w trudnych warunkach jaskini. Będą zapiętym w uprząż jesteśmy w stanie pokonać pionowe studnie, pochylnie lub asekurować się na trawersach. Uprzęże jaskiniowe są zbudowane inaczej od uprzęży wspinaczkowych. Są wykonane z materiałów odpornych od przetarcia, wodoodporne oraz lekkie. Ich konstrukcja zapewnia wygodę w czasie wielogodzinnych akcji jaskiniowych. Szczególnie polecamy uprzęże Petzl Superavanti, Petzl Aven, Rock Empire Speleo, Singing Rock Digger Light.
Każda uprząż biodrowa wymaga zastosowania centralnego łącznika zwanego deltą – punktu wpięcia lonży oraz przyrządów.
Uzupełnieniem uprzęży biodrowej jest uprząż górna która jest niezbędna podczas wychodzenia po linie i zapewnia utrzymanie przyrządu piersiowego we właściwej pozycji.
Przyrządy
Przyrządy do zjazdu i wychodzenia po linie są kluczowym elementem wyposażenia grotołaza, umożliwiającym kontrolowany ruch w pionie. Kilka istotnych przyrządów to:
Przyrząd zjazdowy
Rolka zjazdowa to urządzenie umożliwiające płynny i kontrolowany zjazd po linie. Dzięki odpowiedniej konstrukcji i zastosowaniu wysokiej jakości materiałów, rolki zjazdowe zapewniają grotołazom bezpieczne przemieszczanie się w dół jaskini. W jaskiniach gdzie występują trudne warunki stosowane są drabinki zjazdowe typu Rack.
karabinek z hamulcem
Karabinek z hamulcem stanowi doskonałe uzupełnienie każdego przyrządu zjazdowego. Zapewnia on dodatkowe tarcie liny i pozwala lepiej kontrolować zjazd. Umożliwia on również szybkie zablokowanie liny i zatrzymanie zjazdu.
Shunt
Petzl Shunt to urządzenie zwiększające bezpieczeństwo podczas zjazdu po linie na rolce typu Simple. Dzięki specjalnej konstrukcji i zastosowaniu innowacyjnych rozwiązań, Shunt zapewnia grotołazom bezpieczeństwo w czasie zjazdu i przepinek. Warto dodać, iż urządzenia tego nie stosuje się podczas zjazdu na rolce z blokadą automatyczną typu Stop.
Croll
Croll czyli przyrząd piersiowy to jeden z dwóch przyrządów używanych do wychodzenia po linie. Dzięki specjalnej konstrukcji i zaciskowi, Croll zapewnia pewne i kontrolowane poruszanie się po linie tylko w jednym kierunku - w górę.
Płanietka i stópka
Płanietka (z francuskiego Poigne; potocznie małpa) to drugi przyrząd przyrząd służący do wychodzenia po linie, który razem z Croll’em tworzy zestaw. Montowana na uprzęży, umożliwia poruszanie się w górę przy pomocy siły rąk. Płanietki są często wykorzystywane w kombinacji ze stópkami – strzemionami zakładanymi na buta, tworząc kompleksowy system umożliwiający wykorzystanie nie tylko siły rąk, ale i nóg.
Przyrząd zaciskowy nożny
Przyrząd zaciskowy nożny stanowi uzupełnienie przyrządu piersiowego oraz płanietki. Jest to przyrząd opcjonalny, jednak użycie go poprawia płynność wychodzenia po linie oraz powoduje, iż grotołaz mniej się męczy ponieważ może rozłożyć siłę równomiernie na obie nogi.
Lonże
Lonże wykonane z liny dynamicznej pozwalają na wpinanie do punktów asekuracyjnych. Płanietka oraz shunt są łączone z uprzężą nie bezpośrednio, lecz właśnie za pośrednictwem lonży i karabinków. Najczęściej wykorzystuje się dwie lonże choć niektórzy grotołazi preferują trzy lonże.
Karabinki
Karabinki wspinaczkowe umożliwiają wpięcie płanietki, stópki oraz wpięcie lonży w punkt asekuracyjny znajdujący się w jaskini. Dobrą praktyką jest posiadanie 3 lub 4 karabinków. Oferta karabinków jest bardzo szeroka. Niezwykle istotne jest aby karabinki posiadały zamek zakręcany lub automatyczny.
Szpejarka (potocznie turbka)
Szpejarka to niezwykle praktyczne narzędzie grotołaza, służące do przechowywania i organizacji drobnych akcesoriów i narzędzi niezbędnych podczas eksploracji jaskiń. Wykonana z wytrzymałych materiałów szpejarka może być przymocowana do uprzęży, co sprawia, że jest łatwo dostępna w trudnych warunkach podziemnych a niezbędne wyposażenie jest zawsze pod ręką. Grotołazi zazwyczaj transportują w niej mały termos, żywność, folię NRC, zapasowe akumulatory do latarki, małą kurtkę puchową, apteczkę i inne drobne elementy wyposażenia.
Podsumowanie - indywidualny zestaw grotołaza
- Kask (1 szt.)
- Latarka główna z zapasowymi akumulatorami (1 zestaw)
- Latarka zapasowa (1 szt.)
- Kombinezon wewnętrzny – ocieplający (1 szt.)
- Kombinezon zewnętrzny (1 szt).
- Uprząż jaskiniowa (1 szt.)
- Punkt centralny – delta (1 szt.)
- Uprząż górna (1 szt.)
- Przyrząd zjazdowy (1 szt.)
- karabinek z hamulcem (1 szt.)
- Shunt (1 szt.)
- Croll ( 1 szt.)
- Płanietka (1 szt.)
- Strzemię nożne – stópka (1 szt.)
- Lonże (1 zestaw.)
- Karabinki (3-4 szt.)
- Szpejarka (1 szt.)
Pamiętaj, że to tylko podstawowy sprzęt osobisty wymagany do poruszania się w jaskiniach. Przed wyruszeniem do jaskini rozważ zabranie apteczki, żywności, palnika do przyrządzenia ciepłego posiłku, sprzętu biwakowego lub eksploracyjnego. Życzymy wielu udanych akcji jaskiniowych!
Autor
Amadeusz Lisiecki
Doświadczony taternik jaskiniowy, wspinacz, fotograf, ratownik medyczny i ratownik jaskiniowy, rekonstruktor historyczny epoki wczesnego średniowiecza. Z wykształcenia inżynier informatyk oraz dyplomowany ratownik medyczny. Technik linowy z uprawnieniami IRATA. Uczestnik wypraw jaskiniowych w Alpy oraz Kaukaz. Dwukrotnie zszedł na dno najgłębszej jaskini świata Krubera-Voronia. W swojej działalności wysokogórskiej zdobył Mount Black oraz Kazbek.
Założyciel i właściciel sklepu górskiego i turystycznego 9c.pl. Wychowanek oraz wieloletni członek Wielkopolskiego Klubu Taternictwa Jaskiniowego. Członek Grupy Ratownictwa Jaskiniowego.
Comments (0)