Raki mają za zadanie zapewnić przyczepność na lodzie lub śniegu podczas spaceru oraz podczas wspinaczki. To niezwykle ważny element zimowego ekwipunku który stanowi uzupełnienie dla czekana, kasku lub zestawu lawinowego. Zimowa turystyka górska lub wysokogórska nie była by możliwa bez raków, dlatego tak ważne jest ich odpowiednie dopasowanie i wybór odpowiedniego modelu.
Raki dzielą się na dwie podstawowe grupy. Pierwsza to raki turystyczne a więc takie które przeznaczone są do uprawiania zimowej turystyki górskiej. Drugi rodzaj to raki wspinaczkowe które poprzez odpowiednią budowę przednich zębów atakujących przeznaczone są do wspinania po lodospadach oraz drytoolu czyli zimowej wspinaczki na drogach skalnych. Konstrukcja obu rodzajów raków zasadniczo się od siebie różni dlatego warto wybrać odpowiedni model. Oczywiście wspinacze po zakończonej wspinaczce wracają do schroniska w rakach wspinaczkowych, a często początkujący wspinacze wspinają się na łatwiejszych drogach wspinaczkowych w rakach turystycznych to jednak warto znać przeznaczenie i możliwości sprzętu aby dokonać właściwego wyboru.
Producenci raków oferują trzy rodzaje mocować do raków. Najbardziej popularne raki do butów trekkingowych wyposażone są w mocowanie koszykowe (zwane paskowym). Takie raki pasują praktycznie na każdy but turystyczny. Kolejny rodzaj mocowania to system półautomatyczny który wymaga już obuwia z odpowiednim wcięciem w tylnej części buta. Raki półautomatyczne z tyłu posiadają wcięcie natomiast w przedniej części koszyk identyczny z tymi znanymi z raków koszykowych. Raki automatyczne to raki które dedykowane są do obuwia z twardą podeszwą posiadającego wcięcia zarówno z przodu jak i z tyłu. Raki automatyczne to zazwyczaj modele bardzo techniczne i wspinaczkowe. Niewątpliwą zaletą raków automatycznych jest niska waga, prostota i szybkość w zakładaniu oraz zdejmowaniu.
Wszystkie raki w naszej ofercie mają możliwość regulacji dlatego pasują do większości model butów dostępnych na rynku. Raki składają się z przedniego oraz tylnego panelu. Oba panele połączone są łącznikiem który umożliwia rozsunięcie paneli dzięki czemu regulacja rozmiaru raków jest bardzo prosta. Większość producentów produkuje raki dopasowując jest do butów o rozmiarze od 37 do 47.
Najpopularniejszym materiałem z którego wykonane są raki to stal hartowana. Materiał ten cechuje się bardzo duża twardością i wytrzymałością co przekłada się na długą żywotność. Szczególnie narażone na stępienie są zęby raków, dlatego też raki wspinaczkowe oraz wiele modeli raków turystycznych ma zęby wykonane właśnie ze stali. W naszej ofercie mamy również raki wykonane ze stopów lekkich aluminium. Głównym atutem raków aluminiowych jest niska waga. Takie raki dedykowane są turystom którzy sporadycznie korzystają z raków oraz osobom uprawiającym narciarstwo skiturowe. Raki aluminiowe pozwalają zmniejszyć wagę plecaka co jest szczególnym atutem, zwłaszcza przy długich podejściach.
Każde raki turystyczne oraz większość modeli raków technicznych wyposażone są w podkładki przeciwśnieżne zwane antibot lub antisnow. To elementy wykonane z tworzywa sztucznego przymocowane do spodniej części raków. Przednia oraz tylna cześć raków ma swoją osobną podkładkę przeciwśnieżną. Podkładki mają za zadnie zapobiec przyleganiu i gromadzeniu się śniegu pod butem. Nagromadzony śnieg mógłby stworzyć udeptaną, twardą warstwę śniegu pod butem, w konsekwencji czego zęby raków nie zapewniałby by oparcia w śniegu lub lodzie po którym stąpamy. Oczywiście taki przyklejony pod butem śnieg mógłby doprowadzić do poślizgnięcia. Dzięki podkładkom przeciwśnieżnym śnieg z każdym krokiem odkleja się od podeszwy buta zapewniając odpowiednią przyczepność raków.
Raki wspinaczkowe przeznaczone do wspinania zimowego na lodospadach lub drogach drytoolowych to zaawansowane raki techniczne wyposażone w przednie zęby atakujące. Zęby atakujące mają kształt i ostrość zapewniającą łatwe wbijanie w twardy lód oraz stabilizację będąc wbitymi w lód. Modele raków z dwoma zębami atakującymi, np. Petzl Sarken lub Camp Alpinist Pro, zapewniają dobrą stabilność na lodospadach. Raki wyposażone w jeden przedni ząb atakujący, np. Petzl Dart oraz Petzl Lynx, to raki dedykowane do dróg mikstowych. Jeden ząb atakujący pozwala na uzyskanie stabilnej pozycji w szczelinach skalnych. Warto dodać, że wiele modeli raków umożliwia przekonfigurowanie zębów atakujących, można dołożyć lub zdemontować drugi ząb.
Jeśli raki w wyniku użytkowania nie są już tak ostre jak na początku to pamiętaj, że nie od razu musisz je wymieniać na nowe. Zęby raków możesz naostrzyć. Ostrzyć zęby można do pewnego momentu pamiętając aby nie w wyniku ostrzenia nie były one zbyt krótkie. Podczas ostrzenia należy również pamiętać aby nie doprowadzić do rozhartowania stali. Zaleca się ostrzenie ręczne pilnikiem do metalu lub wolnoobrotową szlifierką. Więcej o ostrzeniu raków znajdziesz w instrukcji obsługi producenta.
