Twój koszyk
Nie ma więcej pozycji w koszyku
Wspinanie to sport w którym nie tylko pokonujemy własne ograniczenia i wychodzimy ze strefy komfortu ale również pokonujemy konkretne techniczne trudności wynikające z trudności drogi wspinaczkowej. Nasze umiejętności, dostępny sprzęt wspinaczkowy oraz sama droga determinują sposób, zwany stylem, w jakim możemy pokonać daną drogę. A styli pokonywania dróg wspinaczkowych jest kilka i warto jest z nimi się zaznajomić.
W środowisku wspinaczkowym występuje pewna niepisana, elastyczna, uznaniowa a jednocześnie honorowa i powszechnie szanowana zasada pokonywania dróg wspinaczkowych, która jest nieodłączną częścią filozofii wspinania. Zasada ta jest oparta o wzajemne zaufanie, koleżeńskość, naturę, uwarunkowania i historię danego rejonu wspinaczkowego, sztywne reguły, twarde zasady i brak akceptacji dla oszustw i kłamstwa. W oparciu o te fundamenty powstało kilka sposobów pokonywania dróg wspinaczkowych zwanych stylami. To w jakim stylu pokonasz drogę wspinaczkową świadczy o Twoim poziomie wspinania i umiejętnościach jakie posiadasz.
„OS na drugiego” czyli historie zasłyszane
Przy pierwszym usłyszeniu o zasadach wspinaczki można się lekko zagubić. OS, Flash, A0, wędka – te i inne określania nogą wprowadzać zakłopotanie a nawet nasuwać skojarzenia z wędkarstwem. Zakłopotanie okazuje się być tak duże, że legendą zostało hasło „szedłem OSem na drugiego” które wywołuje uśmiech na twarzy wspinaczy. Spróbujmy jednak znaleźć w tym logikę i prostotę.
Wędka i prowadzenie z dołem
Najpierw rozróżnijmy sposoby wspinania w zależności od sposobu w jaki prowadzona jest lina.
Wspinaczka na wędkę (TR - Top Rope), polega na pokonywaniu drogi z linią wcześniej zamocowaną na górnym stanowisku. Porównanie do wędkowania jest oczywiste - wspinacz jest zabezpieczony z góry, podczas gdy partner (asekurator) kontroluje napięcie liny (stojąc na dole lub na górnym stanowisku). Upadki nie powodują lotu. Takie wspinanie spotyka się najczęściej na sztucznych ściankach. Przejście na wędkę, nawet jeśli odbywa się od początku do końca, nie jest uznawane za klasyczne. Ten sposób wspinania stosowany jest głownie przez osoby początkujące lub zaawansowane które szlifują technikę w trudnościach przygotowując się do poprowadzenia drogi.
Wspinaczka z dołem - wspinacz pokonuje drogę ciągnąc linię za sobą. Co kilka metrów wpina ją w punkty asekuracyjne. Aby zaliczyć przejście, trzeba pokonać trasę "w ciągu", bez odpadnięcia lub korzystania z asekuracji. Tego typu przejścia są uznawane za klasyczne i na stylach wspinania z dołem skupimy się w dalszej części artykułu.
Drogi ubezpieczone i na własnej asekuracji
Możemy również podzielić wspinaczkę ze względu na rodzaj stosowanej asekuracji (wspinaczka sportowa i tradycyjna).
Tradycjonalista, których jest obecnie w mniejszości, preferuje wspinaczkę bez stałej asekuracji. Zamiast polegać na ringach lub hakach zamocowanych w skale, wspinacz stosuje własną asekurację. Tego rodzaju wspinaczka wymaga większej wiedzy i umiejętności, ale nadal ma swoich entuzjastów.
Wspinaczka sportowa polega na pokonywaniu tras ubezpieczonych na stałe w ringi czy haki. To najbardziej popularny i dynamicznie rozwijający się styl wspinania. Najtrudniejsze trasy pokonuje się właśnie w ten sposób.
Podsumowując: Wspinamy się z dołem sportowo lub tradycyjnie, a wspinaczka na wędkę służyć może celom treningowym i rekreacyjnym.
Klasyczne przejścia – style wspinania
OS (on sight) - najbardziej ambitny i wymagający styl. Wspinacz nie ma wcześniejszych informacji ani doświadczeń z drogą. Może ją tylko obserwować przed próbą. Szansa na OSa jest jedna. Drogę w takim style możemy pokonać tylko jeden, ten pierwszy raz. Jeśli odpadniemy i spróbujemy ponownie pokonać daną drogę nie będzie już to OS. W środowisku wspinaczkowym powstało żartobliwe określenie „OS po latach”. Wspinacz pokonuje drogę na której kiedyś już się wspinał lecz z racji upływu czasu nie pamięta tej drogi. Oczywiście jest to określenie humorystyczne.
Styl jest OS najbardziej cenionym stylem i świadczy o wysokim poziomie wspinania.
FL (flash) - Przejście trasy w pierwszej próbie, ale z wcześniejszymi informacjami czy wskazówkami. Styl podobny do OS z tą różnica, że przed pokonaniem drogi przeczytaliśmy, otrzymaliśmy informację od innych wspinaczy lub obserwowaliśmy inną osobę wspinającą i na podstawie ich ruchów zdobyliśmy wiedzę jak przejść daną drogę. Szansa na Flash’a też jest tylko jedna.
Styl Flash jest również wysoko cenionym stylem. Warto dodać, że granica pomiędzy OSem a Flasem czasem się zaciera, nie jest jednoznaczna i bywa, że prowadzi do kontrowersji w środowisku wspinaczkowym
RP (redpoint) - Przejście klasyczne, po uprzednim zaznajomieniu się z trasą. Najczęściej z tym stylem mamy do czynienia w sytuacji kiedy pierwsza próba pokonania drogi zakończyła się odpadnięciem. W stylu RP pokonamy również drogę jeśli wcześniej patentowaliśmy ją na wędkę. Styl RP dopuszcza powieszenie wcześniej ekspresów i taka praktyka jest stosowana zwłaszcza na drogach o ekstremalnej trudności w dużym przewieszeniu.
A0 - Pierwszy stopień trudności we wspinaczce hakowej a więc metodzie wspinania w której dopuszcza się korzystanie z sztucznych ułatwień. Jest to dziś mało popularny styl wspinania. Warto dodać że hakówka rządzi się swoimi prawami a sposób oznaczania dróg wspinaczkowych jest dużo bardziej zawiły. Oznaczeniami takimi tak A0-A5, R, X, C nie będziemy się tutaj zajmować a zainteresowanych odsyłam do publikacji „Wspinaczka hakowa - problemy z wyceną” autorstwa Roberta Siekluckiego która ukazała się w czasopiśmie Taternik.
Wspinajmy się w dobrym stylu!
Wszystkim wspinaczom życzymy przejść w dobrych stylach i mamy nadzieję, że niniejszy artykuł pomoże w zrozumieniu niuansów i uchroni przed pomyłkami. Poznanie tych zasad pomoże ci czerpać większą przyjemność z wspinaczki i zrozumieć różnorodność stylów, które możesz wypróbować. Niech twoja wspinaczka będzie nie tylko aktywnością fizyczną, ale także pasją, którą będziesz rozwijać i pielęgnować przez wiele lat.
Autor
Amadeusz Lisiecki
Doświadczony taternik jaskiniowy, wspinacz, fotograf, ratownik medyczny i ratownik jaskiniowy, rekonstruktor historyczny epoki wczesnego średniowiecza. Z wykształcenia inżynier informatyk oraz dyplomowany ratownik medyczny. Technik linowy z uprawnieniami IRATA. Uczestnik wypraw jaskiniowych w Alpy oraz Kaukaz. Dwukrotnie zszedł na dno najgłębszej jaskini świata Krubera-Voronia. W swojej działalności wysokogórskiej zdobył Mount Black oraz Kazbek.
Założyciel i właściciel sklepu górskiego i turystycznego 9c.pl. Wychowanek oraz wieloletni członek Wielkopolskiego Klubu Taternictwa Jaskiniowego. Członek Grupy Ratownictwa Jaskiniowego.
Komentarze (0)